Pilot Digitale triage Bingli bij Huisartsenpraktijk QZorg
8 februari 2024
Wat zijn de mazelen?
Mazelen is een zeer besmettelijke ziekte dat veroorzaakt wordt door het mazelenvirus. Mensen besmetten elkaar door te niezen, te hoesten of door elkaar aan te raken. Als u hoest of niest komen er druppeltjes speeksel in de lucht die door de ander ingeademd kunnen worden. In die druppeltjes zit het virus waardoor de ander besmet raakt. Bovendien kan het virus ook via handen, gebruikte bekers en gebruikt bestek in de mond komen. In Nederland komt de ziekte weinig voor, omdat de meeste mensen ertegen ingeënt en immuun zijn. De ziekte komt daarom ook het meest voor bij kinderen die niet gevaccineerd zijn. In zeer zeldzame gevallen kan de ziekte een hersenvliesontsteking veroorzaken of tot de dood leiden. Kinderen onder de vijf, niet gevaccineerde en mensen met een verzwakt afweersysteem, hebben een grotere kans op een ernstig verloop van de ziekte.
Welke klachten heeft u bij de mazelen?
In het begin krijgt u last van een verkoudheid, rode ogen en hoge koorts. Daarna krijgt u aan de binnenkant van uw wangen witte vlekjes en rode vlekjes op uw gezicht. Die rode vlekjes verspreiden zich vervolgens ook over de rest van uw lichaam. Na enige tijd worden de vlekjes bruin en kunnen ze samen een grote vlek op uw lichaam vormen. Dit jeukt erg. Na verloop van tijd kan de koorts verdwijnen, maar vervolgens ook weer hevig optreden. Bij een hevig verloop van de mazelen kunt u ook last krijgen van:
- Een (flinke) oorontsteking.
- Een hersenvliesontsteking of ontsteking aan de hersenen. Dit kan blijvende hersenschade veroorzaken.
- Een heftige longontsteking.
Wat kunt u zelf doen bij de mazelen?
Bij mazelen is het belangrijk dat u of uw kind:
- Voldoende rust neemt.
- Veel drinkt.
- Dunne en koele kleding draagt.
- Thuisblijft, zodat anderen zo min mogelijk besmet raken. De besmetting heeft vaak al plaats gevonden en daarom is het goed om de school, het kinderdagverblijf of uw werk op de hoogte te stellen.
Voelt u of uw kind zich erg ziek? Dan kunt u of uw kind gerust een paracetamol innemen. De mazelen gaan meestal na 7 à 10 dagen over. Is dit niet het geval of verergeren uw klachten? Neem dan nogmaals contact op met uw huisarts.
Wanneer moet u naar de dokter bij de mazelen?
U moet meteen uw huisarts bellen als u:
- Vermoedt dat u of uw kind mazelen heeft.
- Niet gevaccineerd bent en in contact bent geweest met iemand die mazelen heeft.
- Zwanger bent en in contact bent geweest met iemand die mazelen heeft. Als u wel gevaccineerd bent, is uw kind meestal beschermd. Als u niet gevaccineerd bent, is dat niet het geval. In beide gevallen raden wij aan contact op te nemen met uw huisarts, omdat mazelen in zeldzame gevallen kan leiden tot een miskraam, vroeggeboorte en ernstige complicaties bij de baby.
In alle gevallen raden wij u af om naar de huisartsenpraktijk te gaan. De ziekte is erg besmettelijk en verspreidt zich snel. Uw huisarts of de doktersassistente adviseert u over de stappen die u moet nemen.Bent u of uw kind al naar de huisarts geweest? Bel dan direct nog een keer uw huisarts als:
- U of uw kind erg ziek wordt.
- U of uw kind overgeeft.
- Uw kind veel huilt of kreunt.
- U of uw kind erge hoofdpijn heeft.
- U of uw kind suf bent.
- Uw ademhaling of dat van uw kind verandert. Zo kunt u of uw kind sneller gaan ademen of benauwd worden.
- Uw kind niet of nauwelijks drinkt.
- U of uw kind erg hoest.
- U of uw kind oorpijn heeft.
- U of uw kind opnieuw koorts krijgt.
Hoe beschermt u uzelf tegen de mazelen?
Er bestaat een vaccinatie tegen mazelen, namelijk de BMR-prik. BMR betekent bof, mazelen en rode hond. De meeste mensen in Nederland zijn beschermd tegen mazelen. Sinds 1976 zit de vaccinatie tegen mazelen in het Rijksvaccinatieprogramma. Kinderen krijgen de prik wanneer ze 14 maanden en als ze 9 jaar zijn.
- De meeste mensen van voor 1965 hebben de mazelen gehad en zijn daardoor beschermd.
- Mensen, die geboren zijn tussen 1965 en 1977, zijn soms niet gevaccineerd. Zij hebben de mazelen vaak niet gehad. Een vaccinatie kan voor hen nuttig zijn.
- Kinderen tussen de 6 en 14 maanden oud zijn nog niet gevaccineerd en hierdoor vatbaar voor de mazelen. Eerdere vaccinatie dan bij 14 maanden heeft geen zin omdat het vaccin dan nog niet voldoende effectief is.
Volwassenen kunnen een afspraak maken op het reizigersspreekuur van GGD, bij een ander vaccinatiecentrum en bij de eigen huisarts. De kosten zijn voor eigen rekening.
Ouders van ongevaccineerde kinderen kunnen aan het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) vragen naar de mogelijkheid om gemiste vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) in te halen voor hun kind. Kijk op de website van het RIVM waar u een afspraak kan maken voor een BMR vaccinatie voor uw kind.
Iedereen heeft een boekje van het consultatiebureau ontvangen. Maar als die zoek is, is er een mogelijkheid om de informatie op te vragen via het RIVM; dit kan even duren.
Meer informatie over de mazelen:
